مراحل حل مسئله 3
¨ سوء مصرف دارو و مصرف افراطی آرام بخشها
- سوء مصرف آرام بخش ها چیست؟
- چگونه به وقوع می پیوندند؟
- نشانه هایش کدامند؟
- چگونه تشخیص داده می شوند؟
- چگونه دوره حاد مصرف بیش از حد آرام بخش ها درمان می گردد؟
- چگونه سوء مصرف آرام بخش ها درمان می شود؟
- اثرات تا چه زمانی باقی می ماند؟
- چگونه می توانم از خودم مراقبت کنم؟
- چگونه می توانم از سوء مصرف آرام بخشها خودداری کنم؟
¨ سوء مصرف آرام بخشها چیست؟
سوء مصرف آرام بخشها بصورت مصرف بیش اندازه یا سوء مصرف داروهای قانونی است که موجب تسکین یافتن یا بهبود خواب می شوند.
آرام بخش ها داروهایی هستند که از طریق کاهش (خمودگی) فعالیت سیستم عصبی مرکزی نوعی تسکین به بار می آورند. این داروها شامل مسکن ها، داروهای ضد اضطراب و قرص های خواب می باشند. مشهورترین مسکن ها عبارتند از: بنزودیاپین ها، باربیتورات ها و داروهای خواب آور. مشهورترین مسکن ها مورد سوء مصرف را باربیتورات های سریع العملی از قبیل آموباربیتال، فنوباربیتال و سکوباربیتال تشکیل می دهند.
¨ چگونه سوء مصرف ایجاد می شود؟
سوء مصرف ارادی زمانی بوقوع می پیوندد که شما بطور دانسته و بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف کرده و یا بدون اجازه طبی میزان و یا زمان های مصرف را بیشتر کنید.
سوء مصرف غیرارادی زمانی ایجاد می شود که شما زمان و مقدار داروی مورد مصرف را فراموش کنید و یا نظام دقیقی برای مصرف آن نداشته باشید.
¨ نشانه های سوء مصرف چیستند؟
نشانه های مسمومیت حاد آرام بخشها عبارتند از:
- خواب آلودگی و خواب
- کاهش حافظه و توانایی فکر
- بی ثباتی جسمانی و اشکال در ایستادن و راه رفتن
- تغییرات خلقی
- عدم وضوح دیداری (تیرگی بینائی)
- تکلم کند و نامفهوم
- فقدان بازداری یا گفتن و انجام دادن چیزهایی که در مواقع معمول شرم آور هستند.
- فقدان جهت یابی
نشانه های مصرف بیش از حد عبارتند از:
- کاهش تنفس (کاهش توانایی نفس کشیدن)
- کاهش فعالیت معدی- روده ای
- سندرم شوک
- مرگ
- کاهش شدید فشارخون
- بهت
- اغما
چگونه می توان سوء مصرف را تشخیص داد؟
دکتر با شما حرف می زند، سابقه طبی تان را بررسی می کند و شما را معاینه می نماید. به خاطر داشته باشید که پزشک به این دلیل در آنجاست که به شما کمک کند. به هر حال برای افت این کمک شما باید رفتار خود را با دقت هر چه بیشتر توضیح دهید. دکتر تان ممکن است تست های آزمایشگاهی هم بخواهد.
در مواردی جهت کمک به تشخیص، EEG (نگاره برقی مغز) گرفته می شود. EEG روش برون درد برای تثبیت تکانه های برقی مغز است. در این روش الکترودها بر روی سر شما قرار گرفته و به دستگاه ثبت کنند، تکانه های مغز متصل می شوند.
¨ چگونه دوره حاد مصرف بیش از اندازه آرم بخشها درمان می گردد؟
در وهله اول پزشک شما را تحت نظر دائمی قرار می دهد تا خطر ناتوانی تنفسی و ضعف دوره ای برطرف گردد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ایجاد استفراغ
- تجویز داروی ادرار آور جهت خالی کردن مثانه از ادرار
- مراقبت روانپزشکی در مورد افراد خودکشی کننده
- شستشوی معده
- تجویز دارو جهت کمک به دفع دارو از طریق روده ها
- تنظیم مایعات بدنی از طریق وردیدی
اگر مورد شما شدید باشد می توانید از دستگاه تنفسی برای بهبود تنفس و دستگاه دیالیز برای دفع مواد ناخواسته از خون استفاده کنید.
¨ چگونه سوء مصرف آرام بخشها درمان می شود؟
شما به ترک تدریجی مسکن ها نیاز دارید. ترک آرام بخشها کاری خطرناک است و باید به تدریج صورت پذیرد. خطرناک ترین مسکن ها عبارتند از: باربیتورات ها، گلوتمید، اتکلورونیول، متی پریلون و متاکوالون. ترک باربیتورات های تند عمل در مقایسه با بنزودیازپین ها طولانی اثر خطرناکتر است. اگر به سرعت دارو را ترک کنید، حملات تنفسی ایجاد می شوند.
¨ نشانه های محرومیت (ترک) باربیتوراتهای تندعمل عبارتند از:
- بی قراری و عصبیت
- اضطراب
- ضعف عضلانی
- دلیریوم همره با توهمات، فقدان جهت یابی و افکار پارانوئیدی (گزند و آسیب)
- تشنج های فراگیر
- لرز
- عدم تحمل سر و صدا و نور
- کاهش فشارخون وضعیتی (افت فشار به هنگام بلند شدن سریع)
کناره گیری از (ترک) آرام بخشهای طولانی اثر، دوره درمانی طولانی تری داشته و نشانه هایش خفیف تر است برای پیشگیری از تشنج، برنامه ترک باید تدریجی باشد. پزشک به شما جهت کمک به ترک تدریجی بنزودیازپین تجویز می کند و به تدریج از میزان دارو می کاهد.
روان درمانی بخش مهمی از درمان است. روان درمانی قبل از کامل شدن ترک باید شروع شود. هدف درمان ارزیابی مشکلات دراز مدتی است که موجب سوء مصرف دارو شده است، همچنین یک هدف دیگر درمان بهبود احساس ارزشمندی و لذت بردن از زندگی بدون نیاز به دارو می باشد.
¨ اثرات تا چه زمانی باقی می ماند؟
تداوم اثرات آرام بخشها به میزان مصرف داروها توسط شما بستگی دارد، طول دوره ترک نیز به وسعت و مدت سوء مصرف داروها بستگی دارد.
در طی زندگی ممکن است تمایل به سوء مصرف مواد در شما وجود داشته باشد. شما باید از این مشکل آگاه بوده و از مسکن ها و تا حد امکان سایر مواد اعتیادآور دوری نمائید.
