مراحل حل مسئله 7

راهبردهای اساسی برای ارائه رفتار، حاکی از ابراز وجود بیگر

آیا شما در بیان احساسات و عقایدتان به دیگران مشکل دارید؟ یاد بگیرید از خودتان پشتیبانی کنید! آموزش ابراز وجود در بیان خودتان به گونه ای به شما کمک می کند که نه خودتان را ارزان بفروشید و نه دیگران را تهدید کنید. بیاموزید چگونه از حقوق خود دفاع کنید از دیگران تقاضا کنید و یا تقاضای آن ها را رد کنید، با دیگران سلام و احوال پرسی کنید و یا به سلام آنها پاسخ دهید و نظر خود را به نحود سازنده ای بیان دارید.

برای ارائه چنین رفتاری راهبردهای زیر را به کار برید:

1. حقوق، خواسته ها و نیازهای شخصی تان را شناسائی کنید.
2. چگونگی احساساتتان را نسبت به موقعیت های ویژه (از قبیل من خشمگینم، دستپاچه هستم، دوستت دارم) شناسایی کنید. در این شناسایی از توصیف های حسی استفاده کنید تا کاملا به چگونگی احساساتتان دست یابید (مانند احساس ضعف و وارفتگی می کنم احساس می کنم روی ابرها به پرواز درآمده ام) نوع عملی را که احساستان شما را مجبور به انجام آن می کند بر زبان آورید (نظیر دوست دارم ترا در آغوش بگیرم)
3. در توصیف  احساساتتان از ضمیر «من» بهره بگیرید. استفاده از ضمیر «من» در گفته هایتان به جای ارزشیابی با سرزنش دیگران احساسات شما را نشانه می گیرد (مانند من ناراحتم به جای «تو مرا ناراحت کردی» یا «تو آدم بی ملاحظه ای هستی»).
4. به هنگام صحبت کردن احساسات خود را با برخی از رفتارهای خاص دیگر پیوند دهید! مثلا بگویید «من آزرده شدم وقتی بدون خداحافظی رفتی. ولی نگویید « من آزرده شدم چون آدم بی ملاحظه ای هستی».
5. صریح باشید. حرف خود را مستقیم و بدون واسطه به شخص مورد نظرتان بزنید. تقاضای خود را در یک یا دو جمله ساده و قابل فهم بیان کنید.
6. بکوشید درباره این که دیگری در مورد شما چه فکری می کند و یا چه احساسی دارد، چه انگیزه هایی دارد، ممکن است چه واکنشی نسبت به شما نشان دهد، هیچ گونه حدس و گمانی نزنید.
7. از طعنه و کنایه زدن، ترور شخصیت یا توهین به دیگران بپرهیزید (مانند استفاده از واژه هایی مانند تو هرگز ...، تو همیشه ...، تو دائما ...، و غیره)
8. از برچسب زدن اجتناب فرمائید.
9. از گفتن جملاتی که با «چرا»، «تو ...» شروع می شوند خودداری کنید. این گونه جملات شخص را در موضع دفاع قرار می دهد.
10. از مخاطب بازخورد بگیرید: حرفهایم را روشن گفتم؟ موقعیت را چه طور می بینی؟ دریافت بازخورد به شما کمک می کند تا هر گونه کج فهمی را اصلاح کنید و دیگران دریابند شما در ارتباط باز هستید و عقاید احساسات تمایلات تو
    خواسته های خود را بیان می کنید.
11. انتظارات خود را ارزشیابی کنید. آیا آنها مستدل هستند؟ انتظارات خود را تعدیل کنید.

¨ به تقاضاها و خواسته های غیرمنصفانه «نه» نگوئید.

1. ابتدا از موضع خود مطمئن شوید، یعنی مشخص کنید که می خواهید بگویید بله یا خیر. اگر مطمئن نیستید، بگوئید که برای پاسخ دادن باید کمی فکر کنید. به شخص مقابل بگویید که بداند چه زمانی پاسخ خواهید گفت.
2. اگر شما کاملا متوجه نشده اید که فرد مقابل از شما چه تقاضایی دارد، از او توضیح روشنی بخواهید.
3. تا آنجا که می توانید کوتاه سخن بگویید، یعنی دلیلی موجه برای امتناع خود ارائه دهید ولی از توجیه و توضیحات مفصل اجتناب ورزید. چنین علت هایی چه بسا باعث شود که فرد مقابل با شما بحث کند تا شما را از موضع «نه» پایین بیاورد.
4. هر گاه از تقاضایی سر باز می زنید واقعا از کلمه «نه» استفاده کنید، «نه» از قدرت بیشتری برخوردار است تا عبارت مبهمی مانند «خوب» من این طور فکر نمی کنم ...
5. مطمئن شوید که ژست های غیرکلامی شما آئینه پیام های کلامی تان هستند، وقتی «نه» را به زبان می آورید سرتان را به نشانه نفی تکان دهید. خیلی از افراد وقتی می کوشند از تقاضاهائی امتناع ورزند، ناآگاهانه لبخند می زنند و یا سریع موضوع را تصدیق می کنند.
6. به صراحت از کلمه نه و افعال منفی مثل من نمی آیم، من تصمیم خود را گرفته ام، من نمی خواهم، استفاده کنید. این تاکید نشان می دهد که شما پس از تفکر به دو شیوه بله یا خیر، انتخاب خود را کرده اید.
7. گاه ممکن است شما بارها تقاضای فرد مقابل را رد کنید تا سرانجام او دست از پافشاری بردارد. در چنین مواردی لزومی ندارد که هر بار برای امتناعتان توضیح جدیدی ارائه دهید، بلکه فقط «نه» خود و دلیل اصلی امتناعتان را تکرار کنید.
8. اگر شما پس از بارها تکرار «نه» همچنان فرد مقابل بر دریافت پاسخ مثبت از سوی شما اصرار داشت، سکوت اختیار کنید (این کار در گفتگوهای تلقی ساده تر است) با موضوع گفتگو را تغییر دهید. شما حق دارید که به گفتگو پایان بخشید.
9. ممکن است شما بخواهید احساسات فرد مقابل را درباره امتناعتان بپذیرید و می گوئید: «نمی دانم که از من دلخور شده ولی واقعا من نمی توانم ...» یادتان باشد در اغلب موقعیت ها برای عذرخواهی از امتناعتان، نیازی به گفتن «متاسفم» یعنی شما از حق اساسی «نه» گفتن خود با تسامع و تساهل برخورد کرده اید.
10. احساس گناه نکنید. شما حلال مشکلات همه نیستید یا نمی توانید همه را خشنود نگه دارید.
11. اگر شما نمی خواهید با تقاضای اصلی شخصی موافقت کنید، ولی مایلید به او کمک کنید، از این رو دست به مصالحه بزنید، «من نمی توانم تمام بعدازظهر را از بچه ات مراقبت کنم، ولی می توانم دو ساعت کنارش باشم»
12. شما می توانید تصمیم خود را تغییر دهید و به تقاضایی که قبلا پاسخ مثبت داده بودید، «نه» بگویید و می توانید به هر آنچه که در بالا گفته شد «بله» بگویید و تصمیم های خود را تغییر دهید.